Αθήνα, 28/01/2014
Ανακοίνωση – Ενημέρωση
Σας κοινοποιούμε την ερώτηση και την αίτηση κατάθεσης εγγράφων που κατέθεσε ο βουλευτής Β’ Πειραιά της Νέας Μέρας Γιάννης Κουράκος προς τον Υπουργό Υγείας με ημερομηνία 04/12/2013 και θέμα «Οι αρνητικές επιπτώσεις των αθέμιτων rebate και claw back στον χώρο της υγείας».
Γιάννης Κουράκος: ακατάλληλα εργαλεία το rebate και το claw back – μειώνουν τεχνητά το κόστος των υπηρεσιών που αγοράζει ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ.
Με την εφαρμογή των εργαλείων του claw back και του rebate το Υπουργείο Υγείας επιχειρεί να μειώσει μόνο τεχνητά το κόστος των υπηρεσιών υγείας, οδηγώντας τους ιδιώτες παρόχους στο «λουκέτο» σύμφωνα με την ερώτηση και την αίτηση κατάθεσης εγγράφων που κατέθεσε ο βουλευτής Β’ Πειραιά της Νέας ΜΕΡΑς Γιάννης Κουράκος.
Όπως σημειώνει στην ερώτησή του Γιάννης Κουράκος, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας χρησιμοποιεί εργαλεία marketing που αντίκεινται στους νόμους και το Σύνταγμα για να μειώσει τεχνητά τον προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ σε βάρος των παρόχων υπηρεσιών υγείας και των ασφαλισμένων προκειμένου να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της τρόικα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Προς τον κ. Υπουργό Υγείας
Αθήνα, 4 Δεκεμβρίου 2013
Θέμα: Αρνητικές επιπτώσεις των αθέμιτων «rebate» και «claw back» στον χώρο της υγείας.
Κύριε Υπουργέ,
Στις 23/7/2013 δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο ανωτέρω νόμος, ο οποίος εισάγει με το άρθρο 100 την εφαρμογή μηχανισμού αυτόματης επιστροφής ποσών οφειλομένων από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. προς ιδιώτες παρόχους υγείας συμβεβλημένους με αυτόν. Οι επιστροφές χωρίζονται σε δυο κατηγορίες, σε rebate και claw back.
1) To rebate προκύπτει κατ' εφαρμογήν των παραγράφων 5 και 7 του άρθρου 100 του Ν. 4172/2013. Ο καθορισμός, η διαδικασία και ο τρόπος απόδοσης του rebate, εξειδικεύεται με την Υ9/οικ.91813/27-9-2013 Απόφαση του Υπουργού Υγείας. Η σχετική απόφαση περιέχει αναλυτικούς πίνακες που ορίζουν τα ποσοστά επιστροφής, ανά κατηγορία παρόχου υπηρεσιών υγείας προς τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και ανάλογα προς το ύψος του ποσού της μηνιαίας υποβολής παραστατικών προς εξόφληση από κάθε δικαιούχο. Τα προαναφερθέντα ποσοστά, που είναι τρεχόντως από 0 έως 30%, ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και μπορούν να αναπροσαρμόζονται οποτεδήποτε.
Η απόφαση αυτή, σύμφωνα με προσφυγές που υποβλήθηκαν στο Σ.τ.Ε. από τον Ι.Σ.Α τον Π.Φ.Σ., την Π.Ε.Ι.Κ. τον Π.Ο.Σ.Ι.Π.Υ., τον ΠΑ.Σ.Ι.Δ.Ι.Κ., την Π.Ε.Ι.Φ. κ.ά., στηρίζεται σε αντισυνταγματικές και ως εκ τούτου ανεφάρμοστες νομοθετικές διατάξεις, ενώ επιπλέον ο μηχανισμός αυτός επιστροφών, όπως ρυθμίζεται από τις σχετικές διατάξεις, παραβιάζει σειρά συνταγματικών διατάξεων και αρχών και συγκεκριμένα τη γενική αρχή της ισότητας ενώπιον του νόμου, την ειδικότερη αρχή της ισότητας ενώπιον των δημοσίων βαρών, τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, αλλά και την επαγγελματική ελευθερία.
Η διαμορφούμενη κατάσταση καταλήγει εν τέλει να αποστερεί τους ιατρούς και λοιπούς παρόχους υπηρεσιών υγείας από τη δυνατότητα να ασκούν το επάγγελμά τους, αφού τους επιβάλει μονομερείς εκπτώσεις επί του κρατικού τιμολογίου το οποίο, στη πλεινότητα των παρεχομένων υπηρεσιών, δεν έχει αυξηθεί επί 22 έτη.
Περαιτέρω, σημειώστε ότι το rebate είναι και από οικονομικής πλευράς αδόκιμα εφαρμοσμένο επί παροχής υπηρεσιών, επειδή αποτελεί εργαλείο marketing. O σκοπός της εφαρμογής του, που ξεκίνησε στις Η.Π.Α., ήταν και παραμένει η παροχή εκπτώσεων από τους πωλητές προϊόντων στους αγοραστές, ώστε οι τελευταίοι να παροτρύνονται να αυξήσουν τον όγκο των αγορών τους. Καμία, επομένως, σχέση δεν έχει το rebate προς την παροχή ιατρικών υπηρεσιών και προς τη μείωση της αποζημίωσής τους. Η ορθή εφαρμογή ενός σχήματος rebate, θα έπρεπε να οδηγήσει σε αύξηση των σχετικών πωλήσεων! Εκτιμούμε, όμως, ότι δεν ήταν αυτός ο σκοπός σας...
2) To claw back προκύπτει κατ' εφαρμογήν των παραγράφων 1 έως 4 του άρθρου 100 του Ν. 4172/2013. Οι λεπτομέρειες εφαρμογής του claw back ορίζονται στην Υ9/οικ.77307/14-8/2013 Απόφαση του Υπουργού Υγείας με θέμα «Αντικατάσταση της υπ' αριθμ. οικ. 14025/23-7-2013 απόφασης του Υπουργού Υγείας (ΦΕΚ Β΄ 1789) "Μηχανισμός αυτόματων επιστροφών (claw back) έτους 2013 δαπανών νοσηλείας, διαγνωστικών εξετάσεων και φυσικοθεραπείας"» (ΦΕΚ Β΄ 2045/22-8-2013). Αποσκοπεί στην πιστή εκτέλεση του ορισθέντος προϋπολογισμού του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., χωρίς καμία παρέκκλιση/υπέρβαση στις επί μέρους δαπάνες ανά κατηγορία ιδιωτών παρόχων υπηρεσιών υγείας.
Και αυτή σας η απόφαση είναι απολύτως παράνομη, ως εκδοθείσα κατ' εξουσιοδότηση διάταξης νόμου (άρθρο 100 του ν. 4172/2013) που αντίκειται στο Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.
Τούτο δε διότι:
α) Προσβάλλει την επαγγελματική και επιχειρηματική ελευθερία (5 παρ. 1 Συντ.) από τη στιγμή που η κρίσιμη ρύθμιση του άρθρου 100 του ν. 4172/2013, βάσει της οποίας εκδόθηκε η προσβαλλόμενη, δε διασφαλίζει την παροχή υπηρεσιών υγείας από τους συμβεβλημένους παρόχους σε τιμή που να αντιστοιχεί στο πραγματικό κόστος των εν λόγω υπηρεσιών, πλέον ενός εύλογου ποσοστού κέρδους, αλλά αντιθέτως επιτρέπει στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. να καταβάλει στους παρόχους, για παρασχεθείσες υπηρεσίες, ποσό υποπολλαπλάσιο της πραγματικής τους αξίας.
β) Προσβάλλει την ελευθερία των συμβάσεων (5 παρ. 1 Συντ.), εφόσον συνιστά νομοθετική επέμβαση σε ήδη εγκατεστημένη και λειτουργούσα συμβατική σχέση, αυτή μεταξύ Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και συμβεβλημένων παρόχων, ουσιώδεις όρους της οποίας (ύψος και τρόπο καταβολής της αντιπαροχής) μεταβάλλει ουσιωδώς και ριζικά.
γ) Προσβάλλει την περιουσία (αρ. 1 Πρώτο Προσθ. Πρωτ. ΕΣΔΑ). Με τη ρύθμιση του άρθρου 100 του ν. 4172/2013, όπως προεκτέθηκε, ο νομοθέτης παρεμβαίνει σε συνεστημένη και λειτουργούσα συμβατική σχέση, μεταξύ του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και των συμβεβλημένων παρόχων, και
μεταβάλλει ουσιώδεις όρους της, με συνέπεια ότι εφεξής, ενώ οι υποχρεώσεις των συμβεβλημένων παρόχων παραμένουν οι ίδιες, ωστόσο τίθεται ανώτατο όριο και, κατ' αποτέλεσμα, μειώνεται η αντιπαροχή που οι πάροχοι δικαιούνται.
δ) Προσβάλλει την αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, καθότι αιφνιδίως και αδικαιολόγητα καθίσταται καταπλεοναστική και «λεόντειος» η ήδη λειτουργούσα συμβατική σχέση των παρόχων με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ.
Περαιτέρω, εντοπίζουμε και άλλο ένα πρόβλημα με την εφαρμογή του claw back. Σύμφωνα με την Υ. Α/οικ 77307/2013 (ΦΕΚ 2045 Β' 22.08.2013) ως βάση υπολογισμού του ποσού επιστροφής που αντιστοιχεί ανά μήνα σε κάθε συμβεβλημένο πάροχο χρησιμοποιείται ο μηνιαίος λογαριασμός που ο πάροχος υποβάλει στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., έναντι των παρεχόμενων για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα υπηρεσιών υγείας στους ασφαλισμένους του. Το συνολικό ποσό της επιστροφής υπολογίζεται σε εξαμηνιαία βάση, στη βάση της διαφοράς ανάμεσα στην προϋπολογισμένη και την πραγματική δαπάνη που προκύπτει από την αιτούμενη από τους παρόχους δαπάνη, αφού αφαιρεθούν τυχόν επιστροφές (rebates), τυχόν άλλες εκπτώσεις καθώς και μη αποδεκτές δαπάνες και σφάλματα. Πλην όμως, οι σχετικές διατάξεις δεν αναφέρουν το ποσοστό ούτε τον αλγόριθμο, σύμφωνα με τον οποίο υπολογίζεται το ποσοστό επί του οποίου εκδίδεται το ποσό αυτόματης επιστροφής, ούτε έχει εκδοθεί άλλη σχετική Υπουργική Απόφαση για τον καθορισμό τους. Παρά ταύτα, έχουν ήδη αποσταλεί στους παρόχους τα σχετικά σημειώματα πληρωμής του claw back. Δεδομένου δε ότι σε περίπτωση απράκτου παρελεύσεως της 1 μηνός προθεσμίας για την καταβολή του, απο την ημερομηνία που θα αποσταλεί η τελική έγγραφη ατομική ειδοποίηση, η οποία επίκειται αφού γίνει η εκκαθάριση των οφειλών, το Διοικητικό Συμβούλιο του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. θα αναστέλλει αυτοδικαίως και αζημίως ως προς αυτόν, τη σύμβαση του συμβεβλημένου παρόχου με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. για το χρονικό διάστημα μέχρι την καταβολή του συνολικού οφειλομένου ποσού εντόκως από αυτόν (πάροχο) του ποσού, ή την είσπραξή του κατά τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.
Με την εφαρμογή του μέτρου αυτού η επιβίωση των ιδιωτών παρόχων πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας καθίσταται μάλλον αδύνατη, αφού τους δημεύει μέρος του κύκλου εργασιών, σχετιζόμενο με την ετήσια υπέρβαση έναντι του προϋπολογισμού του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. , αφήνοντας το σχετικό προς τις παρασχεθείσες υπηρεσίες κόστος απλήρωτο, από πλευράς Ε.Ο.Π.Υ.Υ.
Ο προϋπολογισμός του 2013 είχε συνταχθεί κατά εικονικό τρόπο, με μόνο γνώμονα το να ανταποκρίνεται στις επιταγές του Μνημονίου και να είναι αποδεκτός από την Τρόϊκα, χωρίς να λαμβάνει υπόψη του τις πραγματικές ανάγκες των Ελλήνων για υπηρεσίες Υγείας. Έτσι, τα κονδύλια του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. είναι άκρως ανεπαρκή και αδυνατούν να ανταποκριθούν στην πραγματική ζήτηση υπηρεσιών Υγείας από τους ασφαλισμένους του οργανισμού. Συνεπώς η εφαρμογή του claw back θα επιρρίψει όλο το έλλειμμα του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. στους ιδιώτες παρόχους Υγείας, οι οποίοι είναι ήδη απλήρωτοι, καταχρεωμένοι και υπερφορολογημένοι. Σημειώστε, μάλιστα, ότι οι ιδιώτες λειτουργούν με τιμές καθηλωμένες επί εικοσαετία, οι οποίες είναι σημαντικά χαμηλότερες από το αντίστοιχο κόστος παροχής Υγείας των κρατικών δομών.
Σε περίπτωση. επομένως, που λόγω της πολιτικής σας οι ιδιώτες πάροχοι κλείσουν, πέραν της στρατιάς νέων ανέργων που θα δημιουργήσετε, το συνολικό κόστος παροχής υπηρεσιών Υγείας για το Δημόσιο θα αυξηθεί σημαντικά. Εκτός εαν προτίθεστε να το μετακυλίσετε στους ασθενείς, υποχρεώνοντάς τους να βάλουν για άλλη μια φορά το χέρι βαθειά μέσα στην τσέπη.
Περαιτέρω, σημειώστε ότι το rebate είναι και από οικονομικής πλευράς αδόκιμα εφαρμοσμένο επί παροχής υπηρεσιών, επειδή και αυτό αποτελεί εργαλείο marketing. O σκοπός της εφαρμογής του, που επίσης ξεκίνησε στις Η.Π.Α., ήταν και παραμένει η επιστροφή μέρους ή του συνόλου των bonus που αφορούν πωλήσεις συγκεκριμένων προϊόντων, στην περίπτωση αρνητικών/καταστροφικών μεταβολών στις πωλήσεις τους. Ο τρόπος της επιστροφής των bonus (όχι των μισθών με τους οποίους διαβιούν) που έλαβαν οι πωλητές περιγράφεται πάντα από σχετική σύμβαση που προϋπάρχει της επιβολής του claw back και δεν επιβάλεται αναδρομικά κατά αυθαίρετο τρόπο.
Καμία, επομένως, σχέση δεν έχει το claw back προς την παροχή ιατρικών υπηρεσιών και προς την άρνηση αποζημίωσής τους.
Κατόπιν τούτων, ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1) Για ποιό λόγο εφαρμόζετε ακατάλληλα εργαλεία όπως το rebate και το claw back για την τεχνητή μείωση του κόστους των υπηρεσιών που αγοράζει ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. από τους ιδιώτες παρόχους υπηρεσιών Υγείας; Πρόκειται περί άγνοιας, ή περί πλημμελούς προετοιμασίας;
2) Για ποιό λόγο καταρτίσατε ανεπαρκή προϋπολογισμό για τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., θέτοντας σε κίνδυνο την Υγεία των ασφαλισμένων του οργανισμού αλλά και τη βιωσιμότητα των παρόχων Υγείας;
3) Έχετε υπολογίσει και με ποιούς πόρους θα καλυφθεί το κόστος από την άνοδο της ανεργίας που θα προκύψει από το κλείσιμο των ιδιωτών παρόχων Υγείας που με μαθηματική βεβαιότητα θα επιφέρει η εφαρμογή του άρθρου 100 του Ν. 4172/2013;
4) Προτίθεστε να ανακαλέσετε ή να τροποποιήσετε άμεσα το άρθρο 100 του Ν. 4172/2013 και να εξεύρετε πρόσθετους πόρους για τη χρηματοδότηση του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. πριν καταρρεύσει αυτός και οι ιδιώτες πάροχοι υπηρεσιών Υγείας;
Σας υπενθυμίζουμε ότι ο αφανισμός των ιδιωτών παρόχων δε συνάδει με το Δημόσιο συμφέρον, διότι οι αντίστοιχες ιατρικές υπηρεσίες παρέχονται μέσω των Δημοσίων δομών με μεγαλύτερο κόστος, οπότε θα έχετε αυξημένο έλλειμμα στον κλάδο της Υγείας. Με ποιό τρόπο θα το αντιμετωπίσετε;
5) Τι μήνυμα δίνει για την προσέλευση πολυεθνικών εταιρειών η συνδυαστική και αναδρομική δήμευση μέσω του rebate και του claw back του μέχρι 65% (περίπου) του κύκλου εργασιών των ιδιωτών παρόχων υγείας;
6) Όλες οι υποβολές παραστατικών για πληρωμές από τους παρόχους υπηρεσιών Υγείας γίνονται αναλυτικά με ηλεκτρονικό τρόπο. Για ποιό λόγο δεν είναι οι υπηρεσίες σας σε θέση να εντοπίσουν και να πατάξουν την όποια τεχνητή ζήτηση και αντ' αυτού καταφεύγετε σε οριζόντια μέτρα δήμευσης των εσόδων των ιδιωτών παρόχων;
Μήπως επιθυμείτε τη διαιώνιση του καθεστώτος κατασυκοφάντησης του συνόλου του κλάδου των ιδιωτών παρόχων Υγείας για να προωθήσετε, μέσω της φτωχοποίησής του «τρίτους», δηλαδή τις πολυεθνικές εταιρείες;
Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Γεώργιος Βουγιούκας Ιωάννης Καραμηνάς
Ιατρός Ακτινολόγος Βιοχημικός