ΠΡΟΣ: ΑΘΗΝΑ, 22/12/2011
Υπουργό Υγείας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων
Κο Γεώργιο Κουτρουμάνη
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
ΙΑΤΡΙΚΩΝ & ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΏΝ ΚΕΝΤΡΩΝ
ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΟΠΥΥ
Αγαπητέ κύριε Υπουργέ,
Ο ΕΟΠΥΥ καλείται να αγοράσει υπηρεσίες υγείας για λογαριασμό 4 ταμείων από Δημόσιες και Ιδιωτικές υποδομές που παρέχουν υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
Ως εκ τούτου πιστεύουμε ότι οφείλει μέσα απ’ αυτή τη διαδικασία να διασφαλίσει :
1. Την πραγματική και αναγκαία ζήτηση παρακλινικών εξετάσεων.
2. Το δικαίωμα του ασφαλισμένου για ελεύθερη επιλογή παρόχου υγείας.
3. Την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών.
4. Την ενιαία αμοιβή της ιατρικής πράξης στο σύνολο των παρόχων.
5.Την εξυπηρέτηση των συνολικών αναγκών του ΕΟΠΥΥ εντός του ορίου του ετήσιου προϋπολογισμού του (κλειστός προϋπολογισμός).
6. Τιμολογιακή Πολιτική.
Η διασφάλιση όλων των ανωτέρω, εκτιμούμε ότι μπορεί να εξυπηρετηθεί με τις κατωτέρω προτάσεις :
- 1. ΖΗΤΗΣΗ ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
Θεμελιώδες ζήτημα όχι μόνο για τον ΕΟΠΥΥ αλλά γενικότερα για το σύστημα υγείας της χώρας μας, αποτελεί η αποτύπωση της ζήτησης (φάρμακα, ιατρικές πράξεις, παρακλινικές εξετάσεις, ιατρικά βοηθήματα κ.ά) για τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού. Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν υπάρχει κανένα στατιστικό στοιχείο για την διαμόρφωση της ζήτησης των παρακλινικών εξετάσεων. Ως εκ τούτου το μόνο βέβαιο στοιχείο είναι το φαινόμενο της προκλητής ζήτησης, που για να ελεγχθεί θα πρέπει να εφαρμοστεί ταυτόχρονα ένα πλέγμα μέτρων. Μετά το πρώτο χρόνο λειτουργίας του οργανισμού και αφού αποτυπωθεί η πραγματική πλέον ζήτηση, θα πρέπει στον επόμενο προϋπολογισμό να υπάρξουν οι ανάλογες εξειδικεύσεις.
Τα μέτρα αυτά είναι :
1.1. Πλήρης και αποκλειστική εφαρμογή του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης χωρίς καμία εκτροπή και για κανένα λόγο από την συγκεκριμένη απαίτηση.
1.2. Έλεγχος της ζήτησης με παραμετροποίηση της ηλεκτρονικής εφαρμογής. Ειδικότερα το σύστημα οφείλει να αποτυπώνει και να παρακολουθεί τον αριθμό και το κόστος ανά είδος εξετάσεων και ανά υγειονομική περιφέρεια και τον αριθμό και το κόστος ανά είδος εξετάσεων ανά ιατρό και ανά ιατρική ειδικότητα.
1.3. Δείκτες συνταγογράφησης ανά ειδικότητα και ανά εξέταση σε σχέση με τον αριθμό των εξετασθέντων. Οι ανωτέρω δείκτες είναι διαθέσιμοι στις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης.
Η εφαρμογή αυτών των δεικτών θα σας δώσουν την δυνατότητα σε πραγματικό χρόνο (real time), να καταστείλετε εν τη γεννέση της την όποια τάση προκλητής ζήτησης, πριν δημιουργηθεί το τετελεσμένο της απαίτησης. Η στατιστικοποίηση όλων των παρακλινικών εξετάσεων ανά υγειονομική περιφέρεια και ανά ειδικότητα, θα σας δώσουν τη δυνατότητα μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του οργανισμού, να εξειδικεύσετε ακόμα περισσότερο τις πολιτικές σας, αναφορικά με την διαμορφούμενη ζήτηση και το κόστος αυτής. (π.χ διαπραγμάτευση με τους παρόχους ανά εξέταση).
Για να εξυπηρετηθούν όλα τα ανωτέρω, ο κωδικός πρόσβασης του συμβεβλημένου ιατρού θα πρέπει να εμπεριέχει πέραν της ηλεκτρονικής ταυτοποίησης του, την επιπρόσθετη πληροφόρηση σε ποια υγειονομική περιφέρεια ανήκει και ποια ιατρική ειδικότητα φέρει. Συγχρόνως για τους μη συμβεβλημένους ιατρούς με τον ΕΟΠΥΥ θα πρέπει να τους αφαιρείται άμεσα το δικαίωμα πρόσβασης στο σύστημα, όταν η συνταγογραφία τους εκτρέπεται των δεικτών συνταγογράφησης της ειδικότητας τους.
- 2. ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΑΡΟΧΟΥ
Ο ασφαλισμένος πρέπει να έχει το δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής του παρόχου υπηρεσιών υγείας. Για να διασφαλιστεί το δικαίωμα αυτό, θα πρέπει να αρθούν μια σειρά διοικητικών αποφάσεων.
2.1. Άρση της δέσμευσης των ασφαλισμένων του ΙΚΑ να εξυπηρετούνται για την διενέργεια των παρακλινικών εξετάσεων στα εργαστήρια του ιδρύματος.
2.2 Η πλήρης κατάργηση του ελεγκτή ιατρού και η αντικατάσταση του από ένα κεντρικό σώμα ελεγκτών ιατρών. Το σώμα αυτό θα μπορούσε και σε 24ώρη βάση να παρακολουθεί το ηλεκτρονικό σύστημα. Θα εγκρίνει ή θα απορρίπτει ανάλογα με τα δεδομένα αξιολόγησης (ηλικία ασθενούς, πιθανή διάγνωση, νόσος, συχνότητα, διαγνωστικό πρωτόκολλο κ.α) τις ακριβές εξετάσεις ή τις ηλεκτρονικές εντολές υψηλού κόστους πριν αυτές εκδοθούν από τον θεράποντα ιατρό. Έτσι ο ασφαλισμένος δεν υποχρεούται πλέον να προσέλθει σε κάποιο γεωγραφικό σημείο για να θεωρήσει το ηλεκτρονικό του παραπεμπτικό.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχει καθημερινά η διενέργεια μιας πολλαπλής παρατυπίας εξ’ αιτίας της ανωτέρω απαίτησης. Ειδικότερα, εξετάσεις οι οποίες παραγγέλλονται σε χρονική στιγμή της ημέρας που έχει ολοκληρωθεί το ωράριο εργασίας των ελεγκτών και χρήζουν άμεσης διενέργειας, εξυπηρετούνται συνήθως χωρίς έγκριση. Αυτή όμως η πραγματικότητα αποτελεί παραβίαση της διοικητικής υποχρέωσης έναντι του ταμείου τόσο από τον ασφαλισμένο όσο και από τον πάροχο υπηρεσιών υγείας. Παράλληλα διενεργείται και φορολογική παράβαση, τη στιγμή κατά την οποία παρέχονται υπηρεσίες χωρίς οικονομικό παραστατικό στοιχείο (παραπεμπτικό).
2.3 Την κατάργηση της απαίτησης για την αποκλειστική διενέργεια προεγχειρητικού ελέγχου εντός των Δημοσίων Νοσοκομείων. Οι φορείς που συμβάλλονται με τον ΕΟΠΥΥ θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα σ’ όλα τα επίπεδα. Η λογική ότι οι εργαστηριακές υπηρεσίες των Δημοσίων Νοσοκομείων είναι ποιοτικές και του Ιδιωτικού τομέα δεν είναι, αποτελούν μακρινό παρελθόν. Ας μην ξεχνούμε ότι οι Δημόσιες Υποδομές στο σύνολο τους δεν διαθέτουν διαπιστεύσεις ISO 15189 και αρκετές εξ’ αυτών δεν βρίσκονται καν σε προγράμματα εξωτερικού ποιοτικού ελέγχου, σε αντίθετη με αρκετούς ιδιωτικούς φορείς. Η κατάργηση της ανωτέρω απαίτησης θα σας διασφαλίσει ακόμα μεγαλύτερη οικονομία, αφού για τη διενέργεια του προεγχειρητικού ελέγχου οι ασθενείς νοσηλεύονται το λιγότερο 2-3 ημέρες πριν το προκαθορισμένο χειρουργείο και το ταμείο καταβάλλει επιπρόσθετα νοσήλια. Συγχρόνως θα αποσυμφορηθεί η πληρότητα των κλινών σε πολλές δημόσιες κλινικές.
2.4 Υποχρέωση καταβολής συμμετοχής από τον ασφαλισμένο και στις δημόσιες υποδομές.
- 3. ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Την απαίτηση από το σύνολο των συμβεβλημένων παρόχων (δημόσιων και ιδιωτικών) εφαρμογής πολιτικών ποιότητας, όπως αυτές θεσμοθετήθηκαν πρόσφατα από το νόμο 4025 και εντός των χρονικών προθεσμιών που προβλέπει ο νόμος (απαιτείται περαιτέρω εξειδίκευση του νόμου).
4. ΕΝΙΑΙΑ ΑΜΟΙΒΗ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ
Η συμφωνηθείσα αμοιβή της ιατρικής πράξης θα πρέπει να είναι ενιαία για το σύνολο των παρόχων είτε ανήκουν στο Δημόσιο είτε στον Ιδιωτικό τομέα. Είμεθα αντίθετοι σε οποιαδήποτε κλιμάκωση της τελικής τιμής μιας παρασχεθείσας υπηρεσίας ανάλογα με τον κύκλο εργασιών του παρόχου. Από την εφαρμογή μιας τέτοιας επιλογής θα χαθεί η πολιτική του ενιαίου και η στατιστικοποίηση του τελικού κόστους ανά παρακλινική εξέταση. Οι πάροχοι του Δημόσιου Τομέα (βλέπε ΙΚΑ κατά κύριο λόγο) οφείλουν να ελέγξουν στη συνέχεια αν το λειτουργικό τους κόστος για την εξυπηρέτηση των υπηρεσιών που αγόρασε απ’ αυτούς ο ΕΟΠΥΥ, είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο από το έσοδο που πραγματοποίησαν.
5. ΚΛΕΙΣΤΟΣ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΔΑΠΑΝΗΣ
Όλοι οι προϋπολογισμοί των ασφαλιστικών ταμείων και οργανισμών των χωρών της Ευρωζώνης είναι κλειστοί προϋπολογισμοί, με ελαχιστότατο ποσοστό εκτροπής και μάλιστα επαρκώς αιτιολογημένο. Οι προϋπολογισμοί όμως αυτοί έχουν εκ των προτέρων διαμορφώσει την ποσόστωση των δαπανών ανά κατηγορία παροχής (φάρμακο, ΠΦΥ, ΔΠΥ, προληπτικός έλεγχος και πολιτικές προαγωγής υγείας, βοηθητικά υλικά, κοινωνική μέριμνα κ.α).
Τόσο οι κοινωνικοί εταίροι όσο και οι κλαδικές οργανώσεις των παρόχων διαμορφώνουν ετησίως την ποσόστωση στη βάση μιας δίκαιης κατανομής που να εξυπηρετεί το σύνολο των αναγκών των ασφαλισμένων. Κλειστοί προϋπολογισμοί ανά κωδικό δαπάνης.
Η ανυπαρξία αυτής της αυτονόητης προσέγγισης στη χώρα μας κατά την κατάρτιση των προϋπολογισμών των ταμείων, οδήγησε στις υπερβολικές δαπάνες για το φάρμακο (ανέρχεται στο 7,2% επί του ΑΕΠ και τώρα μειώθηκε στο 4,2%, ενώ στις χώρες της Ευρωζώνης κυμαίνεται στο 2,7 – 3,0% ΑΕΠ). Και την ίδια στιγμή είμεθα η μοναδική χώρα της Ευρωζώνης που δεν αναπτύσσει την παραμικρή πολιτική πρόληψης και προαγωγής υγείας του πληθυσμού.
Ως εκ τούτου θεωρούμε αναγκαίο να διαμορφωθεί η ποσόστωση της κατανομής των δαπανών με τα όποια στατιστικά στοιχεία διαθέτετε και τις όποιες προβλέψεις μπορείτε να κάνετε, ως πρωταρχικό εργαλείο για τον έλεγχο εξέλιξης του προϋπολογισμού.
Παράλληλα ο οργανισμός οφείλει μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του να εναρμονίσει τις κατανομές των δαπανών του με εκείνες των υπολοίπων κρατών μελών της Ευρωζώνης.
6. ΤΙΜΟΛΟΓΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Αναφορικά με την αποζημίωση των εξετάσεων, θα πρέπει να δούμε καταρχάς την υφιστάμενη κατάσταση. Η συντριπτική πλειοψηφία των εξετάσεων είναι πολύ κακώς αμειβόμενες και ένα πολύ μικρό ποσοστό είναι υπερκοστολογημένες. Παράλληλα το ΚΕΣΥ δεν έχει ολοκληρώσει την ανακοστολόγηση των ιατρικών πράξεων και παρακλινικών εξετάσεων.
Η όποια εκπτωτική πολιτική επί των παρακλινικών εξετάσεων οφείλει να έχει μια συγκεκριμένη στόχευση. Ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ για το 2012 να είναι μειωμένος κατά 35% απ’ αυτόν του 2011.
Από την εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, από την απελευθέρωση του plafond και με την δημιουργία ενός αποτελεσματικού ελεγκτικού μηχανισμού σε κεντρικό επίπεδο που θα δρα σε πραγματικό χρόνο (real time), θα έχετε σημαντική εξοικονόμηση δαπανών από πολλές παραμέτρους όπως :
6.1 Προκλητή ζήτηση.
6.2 Μικρότερο σώμα ελεγκτών ιατρών με ουσιαστικό όμως ρόλο και έργο.
6.3 Εξοικονόμηση υποδομών και κόστους συντήρησης περιφερειακών ελεγκτικών υπηρεσιών.
6.4 Εξοικονόμηση θέσεων εργασίας που απαιτούνται ως σήμερα για τον έλεγχο της κοστολόγησης και της διοικητικής εγκυρότητας των παραπεμπτικών.
Επιπρόσθετα ο ΕΟΠΥΥ με την λειτουργία του διασφαλίζει άμεσα, εξαιτίας της συμμετοχής των ασφαλισμένων του (15%) μια μεσοσταθμική μείωση των δαπανών του κατά 12%.
Συγχρόνως από τα ανακοινωθέντα στοιχεία της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης έχει επιτευχθεί ήδη μια μείωση της μέσης αξίας του παραπεμπτικού από τα 70€ στα 50 €, που αντιστοιχεί σε επιπρόσθετη μείωση δαπανών της τάξης του 28,6%. Ως εκ τούτου η συνολική μείωση των δαπανών σας για παρακλινικές εξετάσεις ανέρχεται στο ποσοστό της τάξης του 40% περίπου. Ένα ποσοστό το οποίο κινείται εντός των στόχων σας που έχετε θέσει.
Παρόλα αυτά, είμεθα διατεθειμένοι την όποια υπέρβαση πέραν αυτού του στόχου που έχει τεθεί στον προϋπολογισμό και αφορά τον κωδικό μας να τον καλύψουμε με εκπτώσεις και σε όποιο ποσοστό απαιτείται, από μια σειρά παρακλινικών εξετάσεων (εξαιρούνται οι ήδη απαξιωτικά αμοιβόμενες), με την προϋπόθεση ότι οι εκπρόσωποι των κλαδικών οργανώσεων πληροφορούνται για την εξέλιξη της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και συνεργούν στην αποτελεσματικότητα των ελεγκτικών μηχανισμών για την μη εκτροπή του.
Πέραν όμως τούτου δεν είμεθα διατεθειμένοι την όποια αδυναμία παρακολούθησης και ελέγχου των δαπανών ανά κωδικό, να την καλύψουμε με δική μας οικονομική συμπίεση.
Συγχρόνως θα πρέπει να διασφαλίσετε την εξόφληση του συνόλου της απαίτησης των παρόχων εντός διμήνου από την ημερομηνία υποβολής της. Η προοπτική ότι ο οργανισμός ενδεχομένως να ξεκινήσει χωρίς οικονομικές υποχρεώσεις του παρελθόντος δεν αποτελεί εχέγγυο για την τήρηση της δέσμευσης του. Για αυτό το λόγο είτε θα πρέπει να καταλογίζονται οι τόκοι του factoring στον οργανισμό, είτε θα εκπίπτει η όποια εκπτωτική πολιτική, είτε θα δίνεται το συμβατικό δικαίωμα στο πάροχο να αποζημιώνετε από τον ασφαλισμένο μέχρις ότου ο οργανισμός αποκαταστήσει την ταχύτητα αποπληρωμής των παρόχων του.
Μετά τα ανωτέρω, για μας πρώτιστη σημασία έχει η νέα σύμβαση να διέπεται από ένα πλαίσιο αρχών που θα διασφαλίζουν τα υγιή οικονομικά του οργανισμού και την υψηλού επιπέδου παροχή υπηρεσιών στους ασφαλισμένους του. Οι λογικές του παρελθόντος τόσο από την πλευρά των παρόχων όσο και από την πλευρά των ταμείων και της πολιτείας γενικότερα οφείλουν να ανήκουν στο παρελθόν.
Με αυτό το σκεπτικό είμεθα στην διάθεσή σας για ένα ειλικρινή διάλογο όχι μόνο για τη μείωση αλλά και για τον εξορθολογισμό των δαπανών και τη δίκαιη κατανομή τους προς όφελος των Ελλήνων πολιτών.
Για το Δ.Σ
Ο Πρόεδρος Ο Γεν. Γραμματέας
Γεώργιος Βουγιούκας Ιωάννης Καραμηνάς
Ιατρός Ακτινολόγος Βιοχημικός